Jak sprawdzić czy produkt zawiera gluten?

[MichalJar]

Witam, chciałbym się dowiedzieć jak można sprawdzić czy dany produkt zawiera gluten. Oczywiście nie mówię tutaj o produktach zawierających znak przekreślonego kłosa. Wiem również że produkty z natury bezglutenowe (ryż, mąka gryczana itp.) w 9 na 10 przypadków mają komunikat o tym że produkt może zawierać śladowe ilości glutenu. Tylko że są również produkty jak ryż czy kasza, które tego komunikatu w ogóle nie mają, a także są takie które mają dopisek o tym że produkt jest bezglutenowy natomiast nie ma licencji. Są również takie produkty, które mają wymienione pogrubioną czcionką alergeny typu seler, orzechy a o glutenie nic nie ma. Które oprócz licencji z przekreślonym kłosem mogą być jeszcze bezpieczne i w jaki sposób mam to sprawdzić?

Kilka przykładów:

1. Wspomniany wyżej ryż, szukałem po wszystkich sklepach, większość popularnych marek albo komunikatu o glutenie nie ma wcale albo najczęściej jest informacja o jego śladowych ilościach. Znalazłem ryż firmy Uncle Ben, na opakowaniu jest sam komunikat o tym że jest to produkt bezglutenowy. Rozumiem że jest on bezpieczny nawet bez znaku?

2. W żadnym z większych supermarketów nie znalazłem przypraw bezglutenowych (tutaj też bym prosił o poradę gdzie można takie znaleźć). Chodzi o najzwyklejsze przyprawy typu słodka papryka czy przyprawa do kurczaka albo zioła. I teraz skoro na większości tych przypraw jest informacja że może zawierać gluten a obok mam np przecier pomidorowy który w składzie ma 98% pomidorów i 2% np oregano czy innych ziół i żadnej wzmianki o glutenie ale też żadnej wzmianki o tym że jest on bezglutenowy to jak mogę sprawdzić czy jest on bezpieczny.

3. Warzywa mrożone (mieszanki warzyw). Przeglądam w sklepie skład, ogólnie same warzywa no nic do czego można byłoby się doczepić. Ale na niektórych jest informacja że produkt może zawierać gluten. Na innych informacji nie ma natomiast nie znalazłem jeszcze produktu który by informacji o nie zawartości glutenu nie miał. I teraz znowu jak mogę to sprawdzić?

4. Makaron ryżowy, skład mąka ryżowa 100%, nic więcej. Do niczego się nie da przyczepić ale znowu czy jeżeli nie ma informacji to czy jest to bezpieczny produkt? Czy mógł zostać wyprodukowany z mąki ryżowej ale która mogła zawierać śladowe ilości glutenu?

Dziękuję za wszelką pomoc i pozdrawiam

[Leeloo]

Producent ma obowiązek znakować etykietę alergenami, które dodał do produktu, natomiast nie ma obowiązku informowania o śladowych ilościach glutenu (jest to wyłącznie dobra praktyka produkcyjna) [rozporządzenie 1169/2011 załącznik II]. Jeśli producent opisuje produkt jako bezglutenowy, tzn, że produkuje go w myśl żywności bezglutenowej, której definicja zawarta jest w rozporządzeniu 828/2014.

ad 1. Ryż jest surowcem zbożowym, ale ze względu na uprawę zanieczyszczenie glutenem może nastąpić jedynie podczas konfekcjonowania. Ryż, który ma informację o glutenie jest napewno niedobrym produktem w diecie bezglutenowej.
Jeśli mamy możliwość znalezienia takiego, który na etykiecie ma informację "produkt bezglutenowy", to wiemy, że producent powinien na jakiejś podstawie to napisać - niestety nie wiemy kiedy były ostatnie badania (deklarując "produkt bezglutenowy" jest zobowiązany przestrzegać Rozp. 828/2014).
Jeśli na etykiecie jest informacja o innych alergenach, ale nie o glutenie, to możemy domniemywać, że producent coś wie o zanieczyszczeniach krzyżowych i nie zidentyfikował tutaj glutenu.
Jeśli natomiast nie ma żadnej informacji, to tak na prawdę nie wiadomo, czy producent nie opisuje alergenu, bo go nie używa, czy nie czuje potrzeby informowania o śladowych ilościach (nie ma takiego prawnego obowiązku). Takie produkty w odniesieniu do surowców wysokiego ryzyka (czyli zbożowych) powinny być brane ostro pod lupę przez osoby na diecie bezglutenowej i wybierane przede wszystkim te ze znakiem Przekreślonego Kłosa, a jeśli nie ma takiej możliwości, to opisane jako bezglutenowe.

ad 2. W super i hipermarketach na działach z żywnością bezglutenową można znaleźć mieszanki przypraw opisane jako bezglutenowe od firm specjalistycznych (np. Bezgluten). Przyprawy, które opisane są jako bezglutenowe powinny być kontrolowane na zawartość glutenu.
Te które nie mają żadnej informacji powinniśmy traktować podobnie jak produkty zbożowe (wspomniany wyżej ryż) - nie wiemy, jaką wiedzą na temat zanieczyszczeń krzyżowych dysponuje producent, a wiemy jedynie, że nie bada produktów.
Przyprawy ze śladowymi ilościami glutenu, podobnie jak inne produkty, nie powinny być używane w diecie bezglutenowej.


ad 3. W procesie technologicznym mrożenia warzyw nie powinno używać się glutenu, dlatego też zdecydowana większość warzyw i owoców mrożonych nie ma informacji o glutenie. Jeśli jednak produkowane są mieszanki warzyw, lub warzywa z przyprawami, kaszami, makaronami (a jest to ostatnimi czasy coraz popularniejsze danie), taka informacja najprawdopodobniej pojawi się na etykiecie. Jeśli się nie mylę, etykiety mrożonek Hortex mają informację o zanieczyszczeniu glutenem, właśnie ze względu na makaron używany na ten samej lini technologicznej.

ad 4. Najlepiej wszystkie produkty zbożowe (w tym makaron ryżowy) wybierać z oznaczeniem produkt bezglutenowy (można zawsze napisać do producenta z zapytaniem na jakiej podstawie opisuje produkt jako bezglutenowy, a jeśli nie uzyskamy odpowiedzi zgłosić taki produkt do sanepidu ). Jeśli nie mamy takiej możliwości, to warto wybrać produkt z informacją o innych alergenach, ale bez informacji o glutenie ("może zawierać seler i mleko").
Nie wolno spożywać na diecie bezglutenowej produktów z informacją o śladowych ilościach glutenu- nikt nie bada takich produktów, zanieczyszczenie glutenem w nich występuje, natomiast nie wiemy jak duże - dla własnego zdrowia powinniśmy unikać takich produktów.